This is a fantastic (if long) video featuring Doiminic Mac Giolla Bhríde singing a great arrangement of this song. Yet another Bhruinneal. I’ll break my rules a bit by not including a separate translation, but that’s because they are artfully included within the video itself.

Gearóidín Bhreathnach and Dr. Lillis Ó Laoire tell the story of the relationship between Tadhg Ó Tiománaí and Máire Bhruinneal. The song was written by Tadhg Ó Tiománaí…. who had a relationship with Máire Bhruinneal no less.

Máire Bhruinneal

Tá báb dheas gheanamhail san áit nach bhfuilim,
Agus is áille a máise is a féachaint,
Agus grá go dtug di thar mhná na cruinne,
Is go bráth ní thig liom a séanadh,
Tá píob a brollaigh ar lí na heala
ag éirí ar maidin lá gréine,
Is a gnaoi chomh máisiúil le réalt an Earraigh
Is a ciabh mar chléite an fhéich dhuibh.

Is a Mháire Bhruinneall, bhí lá is ní chuirfeá
Mo cháin ó Dhoire go hÉirne,
B’é an stá bhí orm bróg arda is buclaí
‘S ní áirím culaith mhaith éadaí.
‘Sé fáth mo thuirse gach lá dá bhfuilim
‘san áit nach gcluinim do scéala.
Is go mbarr liom tamall de lá os do choinne
Ná ar fhás de chruithneacht in Éirinn.

Is trua gan mise is mo phlannda in Inis,
Taobh thoir de bhaile Chúil Raithne,
Faoi bhéal na binne nó’r bhruach na Finne
Nó ag féachaint loingis ar sáile
Oíche is maidin ó bím ag macnamh
Cá bhfuaireas a maise is a méin mhaith
‘S nárbh aoibhinn m’aigne ach í bheith i m’aice
Is dá mbínn gan bacai

s trua gan mise is mo phlannda in Inis,
Taobh thoir de bhaile Chúil Raithne,
Faoi bhéal na binne nó’r bhruach na Finne
Nó ag féachaint loingis ar sáile
Oíche is maidin ó bím ag macnamh
Cá bhfuaireas a maise is a méin mhaith
‘S nárbh aoibhinn m’aigne ach í bheith i m’aice
Is dá mbínn gan bacail féin léi.

Dá bhfághmuis uainn is lá gan duadh ba ghearr ár gcuairt san áit seo;
I ngleanntáin chúng nó in ard-choillidh thuas
Dhéanamais ár gcumann ‘s ar n-áras
Nach meanar ár gcumann gan éinne iomainn
Ach géaga na coilleadh ‘nár láthairne
‘Sé déarfadh gach duine gur lách ár n-imeacht
Mar a d’éalaigh Diarmaid is Gráinne.

Ní bréag a deirim is ní shéanaim ar dhuine
Go h-éag go bhfuilim i ngrá léi
Tá neart nach bhfeictear is go leor a cheilltear
Atá ar ár ndícheall a sarú
Sharaigh sin orainn, is go saraigh orthu
Is mná na cruinne go dtreigfeadh,
‘Sé mo chrá nach bhfuilim sa teampall curtha
Is mo chairde ag pilleadh go tréith-lag.

Song only: